Tîm Eiddilwch De Ceredigion yn grymuso oedolion hŷn i fyw'n dda ac yn annibynnol
8 Gorffennaf 2025
Mae Tîm Eiddilwch Clwstwr De Ceredigion yn darparu dull rhagweithiol, cymunedol sy'n helpu pobl ag eiddilwch i fyw'n dda ac yn annibynnol a chyda mwy o hyder.
Mae eiddilwch yn gyflwr iechyd nodedig sy'n gysylltiedig â heneiddio lle mae'r systemau yn y corff yn colli eu cronfeydd wrth gefn mewnol yn raddol. Mae gan oddeutu 10% o bobl dros 65 oed eiddilwch, gan godi i 25-50% o'r rhai dros 85 oed.
I'r rhai sy'n byw gydag eiddilwch, gall hyd yn oed problemau iechyd bach gael effaith hirdymor sylweddol. Ers ei ffurfio yn 2016, mae Tîm Eiddilwch De Ceredigion wedi mabwysiadu dull rhagweithiol a chymunedol o ofalu i fynd i'r afael â'r heriau hyn yn uniongyrchol.
Mae'r dull tîm amlddisgyblaethol yn dwyn ynghyd nyrsys, fferyllwyr, meddygon teulu, gweithwyr iechyd meddwl proffesiynol a chydlynwyr y Trydydd Sector i ddarparu gofal cyfannol, sy'n canolbwyntio ar y person.
“Mae ein tîm wedi ymrwymo i sicrhau bod gan bawb - yn enwedig y rhai sy'n byw mewn ardaloedd gwledig - fynediad at ofal a chymorth eiddilwch o ansawdd uchel”, meddai Sarah Pask, Nyrs Eiddilwch Clwstwr De Ceredigion.
“Trwy ein strategaeth allgymorth cymunedol, rydym wedi gallu cysylltu ag unigolion nad ydynt efallai’n defnyddio gwasanaethau meddyg teulu’n rheolaidd. Drwy ddod â gwasanaethau gofal iechyd yn uniongyrchol i gymunedau gwledig, rydym yn chwalu rhwystrau ac yn darparu gofal ataliol hanfodol.”
“Rhwng Tachwedd 2024 ac Ionawr 2025, cwblhaodd y tîm 181 o asesiadau. Roedd tua 30% o’r rhain yn asesiadau geriatreg cynhwysfawr o gleifion newydd, sef gwerthusiadau manwl a ddefnyddir i ddeall anghenion meddygol, swyddogaethol a chymdeithasol claf er mwyn creu cynllun gofal personol. Roedd y 70% sy’n weddill yn ddilyniannau i fonitro cynnydd tuag at nodau a osodwyd ac adolygu unrhyw newidiadau i therapi, gan ddangos parhad y gofal y mae’r tîm yn ei ddarparu.
Cynhaliwyd bron i 80% o’r asesiadau hyn yng nghartrefi cleifion, gan sicrhau mynediad at ein gwasanaethau i’r rhai a allai fod yn gaeth i’r tŷ neu wedi’u hynysu.”
Ychwanegodd Bethan Hudson, Nyrs Eiddilwch Clwstwr De Ceredigion: “Yn ystod yr ymweliadau hyn rydym yn darparu llawer o wasanaethau gan gynnwys ECGau llaw, gwiriadau pwysedd gwaed, monitro glwcos, rheoli meddyginiaethau, cefnogaeth iechyd meddwl a gofalwyr, atal cwympiadau, a chyngor ar ffordd o fyw fel rhoi’r gorau i ysmygu ac arweiniad dietegol.
“Drwy weithio’n agos gyda Meddygfeydd Teulu lleol a Fferyllfeydd Cymunedol, rydym yn sicrhau bod ein gwaith allgymorth wedi’i integreiddio’n llawn, gan helpu i leddfu’r pwysau ar Ofal Sylfaenol wrth gefnogi cleifion yn eu Cymuned.”
Mae’r tîm hefyd wedi meithrin presenoldeb cryf mewn digwyddiadau lleol i godi ymwybyddiaeth o’u gwaith. Yr haf hwn, byddant yn parhau i fynychu sioeau amaethyddol lleol sy’n cynnig gwiriadau iechyd am ddim fel profion pwysedd gwaed a BMI i’r cyhoedd.
Digwyddiadau sydd i ddod:
- Sioe Sir Aberteifi - 2 Awst 2025
- Sioe Llandysul - 6 Medi 2025
Bydd Swyddog Cyswllt Llesiant Clwstwr De Ceredigion hefyd yn ymuno â nhw yn y digwyddiadau hyn i hyrwyddo'r gefnogaeth sydd ar gael ar gyfer llesiant meddyliol, corfforol ac emosiynol unigol.
Yn ogystal â'u gwaith allgymorth cymunedol, mae'r tîm yn canolbwyntio ar adnabod a rheoli bregusrwydd yn gynnar, lleihau derbyniadau diangen i'r ysbyty, a chefnogi cleifion i reoli cyflyrau cronig.
“Mae Tîm Eiddilwch De Ceredigion yn enghraifft wych o sut y gallwn ddarparu gofal sydd nid yn unig yn effeithiol yn glinigol, ond sydd wedi'i ymgorffori'n wirioneddol yn y cymunedau yr ydym yn eu gwasanaethu,” meddai Jill Paterson, Cyfarwyddwr Gofal Sylfaenol, Gofal Cymunedol a Hirdymor ym Mwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda.
“Drwy gyrraedd pobl lle maen nhw, meithrin perthnasoedd, a chanolbwyntio ar atal, mae'r tîm yn helpu pobl i aros yn iach, yn annibynnol, ac yn gysylltiedig.
“Mae eu hymroddiad hirhoedlog i ofal bregusrwydd yn ymgorffori ymrwymiad y Bwrdd Iechyd i ofal ataliol sy'n canolbwyntio ar y person wrth wraidd y gymuned ac mae'n gwneud gwahaniaeth gwirioneddol ar draws y rhanbarth.”
DIWEDD