Penderfyniad wedi'i wneud ar ddyfodol yr UMA

25 Medi 2025

Yn dilyn ymgynghoriad â’r gymuned, mae Bwrdd Iechyd Prifysgol Hywel Dda wedi penderfynu heddiw (dydd Iau 25 Medi) yn ei gyfarfod Bwrdd y bydd Uned Mân Anafiadau Ysbyty Tywysog Philip yn cael ei datblygu'n Ganolfan Triniaeth Gofal Brys.

Datblygwyd yr opsiwn a ddewiswyd (4a) gyda chymorth y gymuned.

Mae'n golygu y bydd yr Uned Mân Anafiadau a'r gwasanaethau Gofal Brys ar yr Un Diwrnod presennol yn cael eu dwyn ynghyd yn un ganolfan integredig. Bydd yn caniatáu i gleifion gerdded i mewn a chael eu hasesu, eu diagnosio a'u trin am ystod ehangach o gyflyrau brys nad ydynt yn bygwth bywyd - gan gynnwys mân anafiadau, mân afiechydon ac anghenion meddygol brys nad oes angen aros yn yr ysbyty dros nos. Bydd y ganolfan ar agor am 12 awr y dydd(08:00 - 20:00), saith diwrnod yr wythnos, gyda staff yn gweithio am ddwy awr arall i gau.

Mae'r newid yn cynrychioli buddsoddiad a gwelliant i'r gwasanaeth i ddiwallu anghenion y boblogaeth. Mae hefyd yn helpu i fynd i'r afael â heriau staffio ac yn darparu model a fydd yn fwy deniadol i staff posibl.

Mynegodd Yr Athro. Phil Kloer, Prif Weithredwr, ei ddiolch: “Hoffwn ddiolch i’n holl staff, y cyhoedd, Llais, SOSPPAN, a’n cynrychiolwyr etholedig sydd wedi ymgysylltu â’r broses. Rydym wedi cael nifer sylweddol o opsiynau amgen oherwydd eu cyfranogiad. Rydym yn edrych i gynnal gwasanaeth o ansawdd uchel sy’n ddiogel, yn gynaliadwy, yn hygyrch ac yn garedig, sy’n diwallu anghenion pobl Llanelli i’r dyfodol.

“Byddwn yn gweithio gyda’n staff i gyflwyno’r gwasanaeth newydd yn ystod y flwyddyn nesaf, ac yn annog pobl sydd angen cael cymorth yn y cyfamser i barhau i ddefnyddio’r gwiriwr symptomau ar-lein, GIG 111 neu 999 mewn argyfwng lle mae bywyd yn y fantol.”

Mae'r penderfyniad wedi'i wneud i barhau i ddiogelu diogelwch cleifion a staff. Cafwyd trafodaeth fanwl yng nghyfarfod y Bwrdd o adborth staff a'r cyhoedd o'r ymgynghoriad 12 wythnos, ac ystyriaeth o 10 opsiwn, chwech ohonynt yn deillio o syniadau newydd a gynhyrchwyd gan yr ymgynghoriad. Mae'r Bwrdd Cyhoeddus yn cynnwys aelodau annibynnol ac uwch arweinwyr sy'n cyfarfod yn rheolaidd, yn gyhoeddus, i wneud penderfyniadau am wasanaethau’r GIG yn lleol. Eu rôl yw sicrhau bod y Bwrdd Iechyd yn gweithredu'n dryloyw, yn ddiogel, ac er budd pennaf y gymuned.

Dywedodd Mark Henwood, Cyfarwyddwr Meddygol Gweithredol:

“Mae dod i benderfyniad ar ddyfodol y gwasanaeth mân anafiadau yn Ysbyty Tywysog Philip yn garreg filltir wirioneddol, ac rydym mor ddiolchgar i bawb a gymerodd ran yn yr ymgynghoriad sydd wedi helpu ein Bwrdd i ddod i'r penderfyniad hwn.

“Rydym yn edrych ymlaen at weithredu a darparu gofal mân anafiadau/gofal brys diogel a chynaliadwy yn Ysbyty Tywysog Philip.”

Cynorthwywyd y broses ymgynghori gan gynrychiolwyr o Save Our Services Prince Philip Action Network (SOSPPAN), Llais, Ymddiriedolaeth GIG Prifysgol Gwasanaeth Ambiwlans Cymru, Bwrdd Iechyd Prifysgol Bae Abertawe a phartneriaid eraill, a helpodd i sicrhau ffocws ar ddidwylledd a hygyrchedd.

Ychwanegodd Deryk Cundy, Cadeirydd SOSPPAN: “Rydym yn falch o benderfyniad y Bwrdd i gefnogi Canolfan Gofal Brys ar gyfer Uned Mân Anafiadau Ysbyty Tywysog Philip. Credwn y bydd y gwasanaeth newydd a gwell hwn, ynghyd â brysbennu effeithiol dros y ffôn 111, yn darparu gwasanaeth sy'n addas ar gyfer nawr ac yn y dyfodol.

“O ystyried y rôl a chwaraewyd gan yr Uned Mân Anafiadau yn flaenorol, edrychwn ymlaen at drafodaeth bellach gyda'r bwrdd iechyd i sicrhau bod darpariaeth iechyd meddwl yn hygyrch i bobl Llanelli.”

Mae'r Uned Mân Anafiadau wedi gweithredu ar oriau dros dro yn ystod y dydd (8am–8pm) ers mis Tachwedd 2024, yn dilyn pryderon a godwyd gan Arolygiaeth Gofal Iechyd Cymru ynghylch risgiau diogelwch dros nos a phwysau staffio. Cadarnhaodd canfyddiadau'r ymgynghoriad na ellid adfer y model 24 awr blaenorol yn ddiogel nac yn gynaliadwy.

Bydd Canolfan Triniaeth Gofal Brys yn darparu:

· Gofal mân anafiadau i oedolion a phlant dros 12 mis oed (e.e. ysigiadau, briwiau, mân losgiadau).

· Gofal mân salwch i oedolion (e.e. heintiau gwddf a chlust, adweithiau alergaidd ysgafn).

· Gofal Brys yr Un Diwrnod ar gyfer anghenion meddygol brys (e.e. cur pen difrifol, cellulitis, fflamychiad diabetes), a geir ar hyn o bryd trwy atgyfeiriad gan feddyg teulu.

Cafodd Opsiwn 4a ei ystyried yn gadarnhaol gan lawer o randdeiliaid, gan gynnwys staff, clinigwyr, a chynrychiolwyr cymunedol, oherwydd ei gwmpas ehangach a'i botensial i leihau pwysau ar wasanaethau eraill.

Amcangyfrifir y bydd cyflwyno'r Ganolfan Triniaeth Gofal Brys newydd yn cymryd 6-12 mis, i recriwtio staff ac ymdrin ag unrhyw newidiadau i'r seilwaith.

Cytunodd y Bwrdd Iechyd hefyd i werthuso'r newid ar ôl chwe mis, gan gynnwys profiad cleifion, canlyniadau meddygol, trafnidiaeth a staffio. Bydd rhaglen gyfathrebu yn digwydd ar gyfer staff a'r gymuned yn egluro'r llwybrau i'r uned.

Nid Adran Achosion Brys (A&E) yw Canolfan Triniaeth Gofal Brys, bydd y gwasanaethau hyn yn parhau i gael eu darparu o Ysbytai Glangwili neu Dreforys. Dylai cleifion sydd angen gofal iechyd meddwl brys ffonio GIG 111 Cymru a dewis opsiwn 2, neu ddeialu 999 mewn argyfwng lle mae bywyd yn y fantol.

Yn y cyfamser, bydd yr Uned Mân Anafiadau yn Ysbyty Tywysog Philip yn parhau i weithredu o 8am i 8pm bob dydd.

Os ydych chi'n byw yn Llanelli neu'n ymweld â’r ardal ac yn profi mân anaf yn ystod y dydd (8am–8pm), gallwch barhau i gerdded i mewn i'r Uned Mân Anafiadau yn Ysbyty Tywysog Philip.

Ar gyfer anafiadau y tu allan i'r oriau hyn, defnyddiwch:

· gwiriwr symptomau GIG Cymru https://111.wales.nhs.uk/selfassessments

· neu ffoniwch GIG 111 Cymru am gyngor (a dewis opsiwn 2 ar gyfer cymorth iechyd meddwl)

· mewn argyfwng sy’n bygwth bywyd, ffoniwch 999 bob amser